znany lekarz
Żywienie

Co to są saponiny?

Co to są saponiny? Co to są saponiny? fot. wikipedia

Saponiny to inaczej glikozydy saponinowe. Są to bezazotowe związki organiczne charakterystyczne tylko dla roślin. Zbudowane są z części cukrowej tzw. glikolu i niecukrowej tzw. aglikonu ( może nim być związek steroidowi lub triterpenowy). Saponiny występują w różnych częściach roślin: korzeniach, łodygach, liściach i kwiatach. Do najbardziej popularnych surowców, zawierających saponiny należą: korzeń lukrecji gładkiej, korzeń mydlnicy lekarskiej, korzeń i kwiat pierwiosnka, kwiat, kora i nasienie kasztanowca, kwiat dziewanny i stokrotki, ziele połonicznika, fiołka trójbarwnego i nawłoci pospolitej. Inne źródła saponin to: nagietek lekarski, żeń-szeń, aloes, komosa ryżowa, soja, winorośl, gwiazdnica pospolita. Saponiny słabo wchłaniają się z przewodu pokarmowego, są bezpieczne w stosowaniu poza np. chorobą wrzodową, powodującą uszkodzenia naczyń, co może doprowadzić do zatrucia i uszkodzenia czerwonych ciałek krwi. Saponiny w połączeniu z wodą powodują pienienie. Wywołują większe wydzielanie śluzu i ułatwiają jego odkrztuszanie z dróg oddechowych. Wykorzystywane są więc w leczeniu chorób układu oddechowego jako środek wykrztuśny, przeciwzapalny, przeciwobrzękowy. Pozostałe właściwości lecznicze saponin: uszczelniają naczynia krwionośne, działają przeciwwysiękowo, polepszają ukrwienie tkanek, działają rozkurczowo na mięśnie gładkie układu pokarmowego, zwiększają wydzielanie żółci i soków trawiennych, wiążą  cholesterol, znajdujący się w płynach ustrojowych i błonach komórkowych, działają moczopędnie, przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwwirusowo. Zapobiegają odkładaniu cholesterolu i tłuszczów w naczyniach krwionośnych, emulgują tłuszcze, wspomagają procesy trawienne. Wyciąg z korzenia lukrecji ma zastosowanie w leczeniu nadkwaśności żołądka i nieżytach przewodu pokarmowego.