Biedrzeniec (Pimpinella saxifraga)

Biedrzeniec (Pimpinella saxifraga) fot. Mark14 wikimedia org

Biedrzeniec to roślina wieloletnia, występująca w Europie i Azji. W Polsce znane są dwa gatunki tej rośliny: biedrzeniec mniejszy i biedrzeniec większy. Biedrzeniec mniejszy można spotkać w miejscach suchych, jasnych, na łąkach, pastwiskach, zboczach i wzgórzach, w lasach i zaroślach. Biedrzeniec większy natomiast na terenach wilgotnych, w miejscach zacienionych, lasach liściastych. Łodyga biedrzeńca jest długa i wiotka, słabo ulistniona, liście pierzaste. Na szczytach pędów znajdują się kwiatostany, składające się z drobnych, białych lub żółtawych kwiatków. Korzeń jest walcowaty o ostrym, charakterystycznym zapachu. Owoc to brunatna lub czarna rozłupka. Roślina kwitnie od czerwca do września. Surowcem zielarskim jest korzeń biedrzeńca lub ziele biedrzeńca. Zbiór korzeni obu gatunków odbywa się wczesną wiosną lub jesienią. Korzenie oczyszcza się i suszy w temperaturze do 35⁰C. Ziele biedrzeńca zbiera się w czerwcu i lipcu i suszy się w miejscach przewiewnych i zacienionych.

Właściwości lecznicze: Zarówno korzeń jak i ziele biedrzeńca zawierają liczne substancje czynne: olejek eteryczny (azulen, terpeny, i anetol), furanokumarynykumaryny, kumaryny, saponinysaponiny triterpenowe, fenolokwasy, garbnikigarbniki, poliacetylany, sole mineralnesole mineralne. Biedrzeniec działa wykrztuśnie i rozkurczająco na mięśnie gładkie oskrzeli. Pomaga w usuwaniu wydzieliny, zalegającej w krtani i oskrzelach. Pobudza wydzielanie soków trawiennych, działa moczopędnie, ułatwia rozpuszczanie kamieni moczowych, wykazuje właściwości przeciwzapalne i ściągające. Przetwory z biedrzeńca stosuje się w chorobach oskrzeli i górnych dróg oddechowych, w suchym kaszlu, dychawicy oskrzelowej, zaburzeniach trawiennych, przy wzdęciach i braku apetytu. Zewnętrznie stosuje się jako środek leczący stany zapalne jamy ustnej, dziąseł i gardła.

Odwar z korzenia biedrzeńca: 1 łyżkę rozdrobnionych korzeni zalewamy 2 szklankami wody i podgrzewamy, aż do wrzenia, a następnie gotujemy na małym ogniu przez ok. 5 min. Odstawiamy na 15 minut. Pijemy kilka razy dziennie 1-2 łyżki lub płuczemy jamę ustną i gardło.