Anna Matejek i Małgorzata Łętek

Anna Matejek i Małgorzata Łętek

Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji „Nadzieja” przy Szkole Podstawowej nr 22 w Rzeszowie odnosi wielkie sukcesy w dziedzinie integracji dzieci niepełnosprawnych z rówieśnikami zdrowymi. Wywiadu udzieliły nam: Prezes Stowarzyszenia „Nadzieja” Anna Matejek, pedagog pedagogiki specjalnej oraz wiceprezes Stowarzyszenia „Nadzieja” Małgorzata Łętek, nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, oligofrenopedagog

Jak zrodził się pomysł założenia fundacji, działającej na rzecz wyrównywania szans dzieci niepełnosprawnych i dzieci, które wymagają nauczania specjalnego. Jak długo działa fundacja?

Początkiem działalności Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji "NADZIEJA" przy Szkole Podstawowej nr 22 w Rzeszowie była inicjatywa rodziców dzieci niepełnosprawnych i nauczycieli pracujących w Szkole Podstawowej nr 22.
Pomysł utworzenia tego typu działalności zrodził się jeszcze w 2009 roku. Dzięki wytężonej pracy nauczycieli, rodziców oraz dzięki wspólnej integracji osób zajmujących się dziećmi niepełnosprawnymi, we wrześniu odbyło się zebranie, na którym podjęto decyzje o powstaniu Stowarzyszenia.
W grudniu podczas Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia, wyłoniono Władze Stowarzyszenia, pierwszy skład Władz Stowarzyszenia przedstawiał się następująco:
Zarząd:
* Prezes: Anna Matejek
* Wiceprezes: Małgorzata Łętek
* Sekretarz: Maria Praczyńska
* Skarbnik: Ewelina Kluz
* Członkowie Zarządu: Elżbieta Bober
Siedzibą Stowarzyszenia jest: Szkoła Podstawowa nr 22 w Rzeszowie im. Jarosława Iwaszkiewicza z Oddziałami Integracyjnymi ul. Ptasia 2, 35-207 Rzeszów. Dzięki wspólnej pracy uzyskaliśmy wpis do Krajowego Rejestru Sądowego już w marcu 2010 roku. Jako Stowarzyszenie działamy na rzecz wyrównywania szans dzieci niepełnosprawnych poprzez optymalizacje warunków ich rozwoju i edukacji

Stowarzyszenie „Nadzieja” w sposób naturalny ściśle współpracuje ze Szkołą nr 22, której nauczyciele tworzą trzon fundacji. Takie zaangażowanie nauczycieli w dodatkowe działania na rzecz dzieci budzi szacunek

Dziękujemy za słowa uznania. Jako nauczyciele wkładamy wiele pracy i wysiłku realizując założone cele, a są to:
1. Tworzenie warunków umożliwiających dzieciom niepełnosprawnym osiągnięcie największego poziomu rozwoju i przystosowania oraz funkcjonowania w środowisku.
2. Inicjowanie i rozwijanie specjalistycznej pomocy dzieciom niepełnosprawnym (lub dzieciom posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego) i ich rodzinom.
3. Organizowanie i ułatwianie bezpośrednich kontaktów i wymiany doświadczeń przez rodziców dzieci niepełnosprawnych.
4. Wspomaganie różnych form kształcenia i dokształcania kadry pedagogicznej oraz rodziców i opiekunów.
5. Upowszechnianie wiedzy teoretycznej w zakresie pomocy dzieciom niepełnosprawnym i ich opiekunom celem jej praktycznego wykorzystania.
6. Podejmowanie działań zmierzających do integrowania dzieci niepełnosprawnych w środowisku rówieśniczym.

Praca z dziećmi niepełnosprawnymi i w pełni sprawnymi to wielkie wyzwanie dla nauczycieli. Szkoła nr 22 w Rzeszowie podjęła ten trud, za co z pewnością wdzięczni są rodzice niepełnosprawnych uczniów. A w jaki sposób do nauczania integracyjnego podchodzą rodzice pozostałych dzieci?

Istotą systemu integracyjnego jest indywidualne podejście do każdego dziecka, a podstawowym warunkiem – maksymalne usprawnienie fizyczne oraz psychiczne dziecka z odchyleniami od normy przez włączenie go do szkoły. Powodzenie tego systemu zależy od: przygotowania nauczycieli, rodziców dzieci niepełnosprawnych, dzieci, zabezpieczenia odpowiednich warunków (adaptacja pomieszczeń, usunięcie barier architektonicznych, przygotowanie pomocy, opracowanie programu nauczania z uwzględnieniem potrzeb, możliwości wszystkich dzieci).

System integracyjny jest korzystniejszy dla znacznie wyższego procentu dzieci, niż sądzono, gdyż ucząc się wśród pełnosprawnych rówieśników, przystosowują się oni do późniejszego funkcjonowania w odmiennych warunkach. Z kolei uczniowie pełnosprawni uczą się tolerancji w stosunku do odmienności. Szkoła, klasa podejmująca się integracji powinna sprostać podstawowym warunkom: klasa musi mieć odpowiednią liczbę osób, zajęcia powinni prowadzić nauczyciele – nauczyciel klas początkowych oraz nauczyciel specjalny, wspomagający uczniów z trudnościami; w szkole powinni być zatrudnieni: logopeda, rehabilitant, psycholog, pedagog, reedukator – uczniom specjalnym należy zapewnić właściwą opiekę.

Jak przebiega proces integracji dzieci niepełnosprawnych w środowisku rówieśniczym?

Integracja to program całkowicie skoncentrowany na dziecku i jego rozwoju. Zgodnie z pedagogiką personalistyczną człowiek, a więc i dziecko jako osoba rozumna, wolna, autonomiczna i decydująca o własnym losie, ma prawo do edukacji, kontaktów z rówieśnikami. Każde dziecko ma wrodzoną mądrość i poczucie realizmu. Jego celem jest doskonalenie się, a edukacja ma mu ułatwić realizację tego celu. Jednocześnie każde dziecko ma potencjał twórczego rozwoju, siłę, która uruchamia jego działanie, która umożliwia mu potwierdzenie własnej wartości. Sprawą nadrzędną jest to, że każde dziecko jest niepowtarzalną indywidualnością, która realizuje się na miarę własnych indywidualnych potrzeb oraz możliwości. Dlatego też należałoby szkołę, edukację dostosować do dzieci, a w edukacji uwzględnić stan gotowości dziecka do działania, wolność bycia sobą, naturalną potrzebę kontaktów z rówieśnikami, potrzebę dziecięcej aktywności.

Z pewnością jest to proces długotrwały, ale czy zawsze kończy się sukcesem?

Integracja, „integracja w głównym nurcie” lub „życie w jak najmniej ograniczającym środowisku” wyraża się w takim wzajemnym stosunku pełno- i niepełnosprawnych, w którym respektowane są takie same prawa, liczą się takie same wartości, w których stwarzane są dla obu grup identyczne warunki maksymalnego rozwoju. Tak rozumiana integracja pozwala być dziecku niepełnosprawnemu „sobą” wśród innych.

Od wielu lat pracują panie z dziećmi autystycznymi. Często podkreślają panie, że praca ta daje dużą satysfakcję.

W przypadku uczniów z autyzmem szczególnego znaczenia nabiera metodyka nauczania. Chodzi tu o dostosowanie metod, form i środków dydaktycznych, pod kątem indywidualnych potrzeb ucznia chorego na autyzm. Autyzm ma szerokie spektrum tego rodzaju potrzeb, które zależą od stopnia zaawansowania choroby, etapu rozwoju, na którym znajduje się uczeń i jego indywidualnych cech osobniczych. Można rzec, że każdy przypadek autyzmu ma swoje oblicze, którego przedstawicielem jest chory. Nauka dziecka autystycznego nigdy się nie kończy, gdyż nie jest ono w stanie opanować zróżnicowanego i wieloznacznego języka społeczności ludzkiej. Można jednak na tyle przystosować je do społeczeństwa, by nie stało się dla niego nadmiernym ciężarem i mogło w nim godnie żyć. Praca z uczniami z autyzmem to czas szczególny w pracy nauczyciela, w którym poznaje jego potrzeby i zachowania - a przez to poznaje ich szczególny niepowtarzalny świat. Praca z takim uczniem uświadamia, iż każdy trud się opłaca, a efekty często przekraczają oczekiwania.

Dyrekcja oraz nauczyciele waszej szkoły są bardzo otwarci na współpracę w zakresie wprowadzania zdrowego stylu życia i zmianę nawyków żywieniowych wśród dzieci i młodzieży. Jakie podejmujecie akcje w tym temacie.

Od wielu lat Szkoła Podstawowa Nr 22 w Rzeszowie podejmuje działania promujące zdrowy styl życia,  posiada Miejski i Wojewódzki Certyfikat Szkoły Promującej Zdrowie. Pani Dorota Murawska, która jest koordynatorem ds. Promocji Zdrowia w Szkole Podstawowej nr 22, podejmuje liczne działania, których celem jest profilaktyka zdrowotna.

Naszymi priorytetami są:

• Zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa na zajęciach szkolnych i poza nimi.
• Podnoszenie poziomu higieny osobistej i czystości otoczenia.
• Właściwe odżywianie się i zdrowa żywność.
• Propagowanie aktywnego stylu życia.

By dzieci w naszej szkole czuły się bezpiecznie realizujemy różne programy profilaktyczne, eksponujemy zasady dobrego zachowania, współpracujemy ze specjalistami: pedagogami, psychologami, terapeutami. Mamy profesjonalny monitoring. Przede wszystkim nie zostawiamy żadnego dziecka samego z jego problemami.

Dbamy o higienę i czystość otoczenia poprzez:

• Włączanie się w akcje miejskie, wojewódzkie i ogólnopolskie, jak np. Sprzątanie Świata, Moje miasto bez elektrośmieci, Fundusze za puste tusze, Wiecznie Zielone Drzewo, Posprzątaj po swoim psie itp.
• Promujemy tematykę higieny i czystości otoczenia podczas warsztatów, w pogadankach, na gazetkach, w szkolnych publikacjach i przedstawieniach.
• Realizujemy te zagadnienia poprzez twórczość plastyczną, literacką.
• Wdrażamy do świadomych decyzji dotyczących zdrowego stylu życia:
• Realizujemy wiele programów edukacyjnych, np. „Mamo, tato, wolę wodę”, Nie pal przy mnie, proszę”, „Owoce i warzywa w szkole”, „Mleko w szkole”, „Mam kota na punkcie mleka”, „Czas na zdrowie”, „Nie! Dla meningokoków” i inne.
• Przygotowujemy zdrowe, smaczne posiłki na lekcjach pamiętając, że każdy kęs ma swój sens.
• W szkolnym sklepiku możemy kupić pożywne kanapki na świeżym pieczywie
•  z warzywami, serkiem, soczki owocowo-warzywne.
• Zapraszamy profesjonalistów na pogadanki do szkoły.

Propagujemy aktywny styl życia poprzez:

• Naukę pływania na basenie i wyjazdy do Parku Wodnego w Krakowie.
• Turnieje gier i zabawy.
• Wycieczki rowerowe i spływy kajakowe.
• Zimowe, białe szaleństwo (narty, sanki).
• Wiosenne rajdy i wycieczki.
• Gimnastykę korekcyjną.
• Zajęcia taneczne.
• Sportowy Dzień Dziecka.

 Zdrowe odżywianie to od wielu lat jeden z naszych priorytetów. Już od pierwszej klasy uczniowie naszej placówki dowiadują się, czym dla naszego organizmu jest jedzenie, co warto jeść często, co tylko czasem, a czego unikać i dlaczego. Dzieci uczą się również higienicznego i kulturalnego spożywania posiłków. Wdrażając do świadomych decyzji dotyczących zdrowego stylu życia: Realizujemy wiele programów edukacyjnych, które nie tylko dostarczają wiedzy,
ale przede wszystkim stwarzają możliwość podjęcia działań praktycznych. Przygotowujemy zdrowe, smaczne posiłki na lekcjach: kanapki z pastami serowymi, rybnymi, sałatki, twarożki, koktajle, soki. Czasem są dania nietypowe, np. zabawne marchewkowe przysmaki, czy jabłkowe fantazje. Organizujemy szkolną imprezę Master Chef. Poznajemy smaki różnych herbat – podczas „otwieranej” u nas okolicznościowo „herbaciarni”, gdzie serwowane są herbatki białe, zielone, czerwone, czarne, smakowe, owocowe czy ziołowe.Zwiedzamy gospodarstwa ekologiczne, piekarnie i poznajemy proces powstawania żywności. Zapraszamy profesjonalistów na pogadanki do szkoły. Gościliśmy np. przedstawicielki Fundacji Drzewo Życia, które uczyły nas, jak unikać groźnych chorób żywieniowych (anoreksji, bulimii), Podkarpackiego Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych, prezesa Stowarzyszenia Zdrowie i Natura, pszczelarzy, piekarzy itp. Przygotowujemy gazetki na szkolnym korytarzu i artykuły w szkolnej gazetce „Pisak”. W szkolnym sklepiku możemy kupić pożywne kanapki na świeżym pieczywie (zarówno jasnym, jak i ciemnym) z warzywami, serkiem, soczki owocowo- warzywne, owocowe chipsy. Układamy zdrowe jadłospisy i pamiętamy, że każdy kęs ma swój sens!Organizujemy coroczną imprezę pt. Dni Zdrowia, gdzie eksponujemy powyższe treści.

Tradycją stają się charytatywne pikniki czerwcowe. Czy spotykacie się Państwo z otwartością i hojnością ze strony darczyńców? Czy możecie liczyć na pomoc ze strony różnych instytucji państwowych?

Co roku w czerwcu przy Zespole Szkół nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi w Rzeszowie na ul. Ptasiej odbywają się pikniki charytatywne pod hasłem "Wszystkie dzieci nasze są". Celem pikników jest zebranie funduszy na rzecz Stowarzyszenia zrzeszającego dzieci niepełnosprawne. Pikniki te cieszą się ogromną popularnością ze względu na oferowane atrakcje są to m.in. występy artystyczne, warsztaty, kiermasze, pokazy, loterie fantowe oraz wiele innych. Stowarzyszenia przewiduje cykliczność w organizowaniu tego typu imprez, co pozwoli nie tylko na dalszą działalność organizacji, ale przede wszystkim na realizację najważniejszego celu jakim jest pomoc niepełnosprawnym dzieciom i ich rodzinom. Należy tutaj zaznaczyć, iż impreza nie udałaby się dzięki wyraźnej pomocy sponsorów, których nie sposób nawet wymienić (nie chcemy pominąć nikogo). Niektórzy pozostają anonimowi, wpłacając pieniądze na nasze konto, inni pomagają np. w sposób rzeczowy.

Jakie zadania stoją przed wami w obecnym roku szkolnym?

Jesteśmy niewielkim Stowarzyszeniem, które w sposób stały wspiera i opiekuje się dziećmi niepełnosprawnymi. Jak dotąd zdobyte środki pozwoliły nam wyposażyć salę Integracji Sensorycznej w specjalistyczne pomoce oraz poszczególne klasy w zestawy mebli. Organizujemy także liczne warsztaty dla rodziców i dzieci. Współpracujemy z wieloma organizacjami z terenu Podkarpacia i nie tylko. Organizujemy szkolenia dla nauczycieli, aby doskonalić swój warsztat pracy. Wszystkie działania będą nadal zmierzać do jak najpełniejszego realizowania celów organizacji. Wszelkie informacje o Stowarzyszeniu można uzyskać na stronie stowarzyszenia a także na facebooku. Zapraszamy na facebook gdzie zapoznacie się państwo z działalnością stowarzyszenia oraz z fotorelacjami z kolejnych pikników.

Dziękuję za rozmowę i życzę samych sukcesów w pracy.