znany lekarz
Diety w chorobach

Dieta w miażdżycy

Dieta w miażdżycy Dieta w miażdżycy fot. typofi sxchu

Dieta w miażdżycy – miażdżyca jest chorobą, którą cechuje ogniskowe gromadzenie się w ścianie tętnic złogów cholesterolu, monocytów, limfocytów, tkanki włóknistej i soli wapnia, jest przewlekłym procesem zapalnym, zajmującym przede wszystkim tętnice średniego i dużego kalibru. Zmiany miażdżycowe stanowią ogniskowe zgrubienia błony wewnętrznej ściany tętnicy. Początkowo powstaje pasmo tłuszczowe, nie zmniejsza ono światła naczynia i nie wywołuje objawów, jest to odwracalna faza miażdżycy i występuje przede wszystkim u ludzi młodych. W późniejszej fazie powstaje blaszka miażdżycowa, która powiększa się, co powoduje zmiany w ścianie tętnicy (jej rozrost na zewnątrz powoduje powstanie tętniaka, przerwanie ciągłości blaszki zmniejsza światło tętnicy i zamyka ją).Chorobie tej towarzyszą takie zaburzenia metaboliczne, jak: otyłość, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, zwiększenie krzepliwości krwi. Do czynników ryzyka rozwoju miażdżycy zaliczamy:

  • palenie tytoniu,
  • czynniki dziedziczne (rodzinne występowanie chorób układu krążenia),
  • duże spożycie alkoholu,
  • mała aktywność fizyczna,
  • długotrwały stres,
  • nieodpowiedni sposób odżywiania,
  • zaburzenia w zakresie gospodarki lipidowej organizmu, czyli hiperlipidemia (stężenie cholesterolu powyżej 5,2 mmol/l ),
  • płeć i wiek – mężczyźni poddani są większemu ryzyku zachorowania (przed 55 rokiem życia), kobiety przed 65 rokiem życia.

Leczenie powinno być opracowane indywidualnie dla każdego pacjenta i zależeć od obecności innych czynników niedokrwiennej choroby serca, jak liczba i stopień zaawansowania czynników ryzyka, wieku, płci, towarzyszących chorób układu sercowo-naczyniowego. Leczenie powinno doprowadzić do zmniejszenia stężenia cholesterolu całkowitego oraz tricylogliceroli.
W diecie wspomagającej leczenie szczególną uwagę należy zwrócić na zawartość w pożywieniu tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych, jedno- i wielonienasyconych, cholesterolu pokarmowego, błonnika i witamin antyoksydacyjnych.

Główne założenia leczenia dietetycznego w miażdżycy:

  • duże ograniczenie spożycia tłustych produktów pochodzenia zwierzęcego, zawierających  znaczne ilości tłuszczu nasyconego;
  • wprowadzenie do diety mleka i jego przetworów o zmniejszonej zawartości tłuszczu;
  • zwiększenie spożycia olejów roślinnych oraz roślinnych tłuszczów utwardzonych;
  • zwiększenie spożycia ryb, będących źródłem kwasów z rodziny n-3, witamin o właściwościach antyoksydacyjnych, a także z grupy B, kwasu foliowego;
  • wprowadzenie do diety warzyw i owoców, obfitujących w witaminy;
  • zwiększenie udziału energii z białka pochodzenia roślinnego, zwłaszcza nasion roślin strączkowych;
  • spożycie błonnika pokarmowego powinno się kształtować na poziomie 30 g/ dobę;
  • systematyczny, umiarkowany wysiłek fizyczny, trwający co najmniej 30 minut dziennie.

Podsumowując zasady leczenia dietetycznego hiperlipoproteinemii, która jest jedną z najważniejszych przyczyn miażdżycy według Szostaka, Cybulskiej i Kłosiewicz-Latoszek, można je przedstawić następująco:

  • normalizacja masy ciała,
  • udział energii z tłuszczu w całodziennej diecie – poniżej 30%,
  • nasycone kwasy tłuszczowe – 6-7% energii,
  • jednonienasycone kwasy tłuszczowe – 10-15% energii,
  • wielonienasycone kwasy tłuszczowe – 8% energii,
  • n-6 – 7% energii,
  • n-3 – 1% energii,
  • cholesterol pokarmowy – poniżej 300 mg/ dobę,
  • unikanie alkoholu,
  • ograniczenie energii z cukrów prostych do 10%.