Ten piękny krzew budzi w nas pewną nostalgię. Jest nieodłącznym elementem polskiego krajobrazu, do którego często wracamy w naszych wspomnieniach o miejscach, które kochamy. Łąki, pola, obrzeża lasów, zbocza nasłonecznionych stoków, nieużytki, stare ogrody to miejsca, w których spotkać możemy dzika różę. Dziko rosnących odmian w Polsce jest 23 gatunki. Sadzone na plantacjach wykorzystywane są na potrzeby przemysłu farmaceutycznego. Sadzone w ogrodach i parkach są ozdobą. Dzika róża jest krzewem o łukowato wygiętych pędach, pokrytych ostrymi kolcami i liśćmi złożonymi z 5-7 listków. Piękne pięciopłatkowe kwiaty o przyjemnym zapachu są barwy różowej lub różowo-białej. Okres kwitnienia to maj-czerwiec. Owoc dojrzewają we wrześniu i październiku. Są to tzw. szupinki, barwy kolarowej lub purpurowo-czerwonej, lekko wydłużone lub bardziej kuliste, wewnątrz których znajdują się białe lub żółtawe owocki. Owoce dzikiej róży jest surowcem zielarskim, w lecznictwie wykorzystywane są również kwiaty. Płatki róży zbierane są w dniu pogodnym i słonecznym, suszy się w miejscu zacienionym i przewiewnym lub w suszarni w temperaturze do 350C. Owoce pozyskuje się ze stanu naturalnego oraz z plantacji. Zbiór owoców odbywa się od sierpnia do października. Owoce nie mogą być przejrzałe. Powinny być już wybarwione, ale jeszcze twarde. Owoce róży można suszyć w warunkach naturalnych. Musi to być miejsce suche, zacienione i przewiewne, a owoce należy rozłożyć cienka warstwą. Najlepiej jednak suszyć w specjalnych suszarniach, na początku w temperaturze do 1000C, a później w 350C. Róża dzika zawiera sporo substancji czynnych, decydujących o jej właściwościach leczniczych: witaminę C, karotenoidy, flawonoidy, kwasy organiczne, garbnikigarbniki, ksantofile, pektynypektyny, cukry, witaminy: B1, B2, E, K, P, sole mineralne i niewielką ilość olejku eterycznego.
Właściwości lecznicze
Ze względu na zawartość dużej ilości naturalnej witaminy C, róża dzika działa na organizm wzmacniająco i ochronnie przed infekcjami. Ponadto wykazuje właściwości rozkurczające, moczopędne, żółciopędne i przeciwzapalne. Stosowana jest w anemii i ogólnym wyczerpaniu. Przetwory z owoców róży wykorzystuje się w przeziębieniach, nieżytach przewodu pokarmowego, chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, biegunkach, w okresie pochorobowym dla wzmocnienia organizmu. Owoc dzikiej róży jest składnikiem wielu leczniczych mieszanek o działaniu nasercowym, napotnym, wykrztuśnym i wzmacniającym.
Napar z owoców róży: 1 łyżkę rozdrobnionych owoców zalewamy szklanka wrzącej wody. Parzymy przez ok. 15 min. Pijemy po szklance naparu 3 razy dziennie.
Odwar z owoców róży: 1 łyżkę rozdrobnionych owoców zalewamy szklanką ciepłej wody i gotujemy przez 5 min, nie dopuszczając do wrzenia. Odstawiamy na 15 min, a następnie odcedzamy. Pijemy 3 razy dziennie po szklance odwaru.
Napar z płatków róży przygotowujemy podobnie jak napar z owoców. Wykorzystujemy go nie tylko do picia, ale również jako naturalny tonik do przemywania twarzy. Pielęgnuje on skórę, zwłaszcza suchą i skłonną do podrażnień. Olejek różany jest natomiast składnikiem wielu kosmetyków, kremów, mydeł i perfum.