znany lekarz
Choroby układu krwionośnego

Białaczka

Białaczka Białaczka fot. © by Sebastian Kaulitzki - Depositphotos

BIAŁACZKA – leukemia, to grupa nowotworów złośliwych układu krwionośnego. Nazwa tej choroby pochodzi stąd, że z powodu nadmiernej produkcji leukocytów czyli białych ciałek krwi, krew zmienia barwę z żywoczerwonej na lekko szarą lub białawą. W rozmazie krwi obwodowej pojawiają się nieprawidłowe krwinki. Jednym z badań diagnozujących jest pobranie szpiku kostnego z mostka lub biodra, inne bardziej specjalistyczne badania to: badanie cytomorfologiczne, cytochemiczne, immunologiczne, chromosomalne. Przyczyny białaczki nie są jasno określone. W niektórych przypadkach są to uwarunkowania genetyczne, w innych są to np. czynniki chemiczne czy biologiczne, w pozostałych najprawdopodobniej przyczyną są wirusy. Podział białaczek ze względu na dynamikę i rozwój choroby:

Ostra białaczka szpikowa – w organizmie niektóre białe krwinki ulegają patologicznemu rozwojowi, nie różnicują się i nie dojrzewają, więc nie spełniają obronnych funkcji prawidłowo działających białych krwinek. Liczba dojrzałych granulocytów szybko spada. U ludzi młodych w wieku między 20 a 35 rokiem życia występuje rozrost mieloblastów, stąd nazwa ostra białaczka mieloblastyczna. Objawy przypominają choroby górnych dróg oddechowych np. anginę z bólem gardła, gorączkę, owrzodzenie w jamie ustnej. Z czasem pojawiają się siniaki i wybroczyny skórne, spada odporność, chory jest bardzo osłabiony. Leczenie odbywa się w szpitalu, ponieważ choroba ta wymaga przetaczania krwi, podawania silnych leków przeciwbiałaczkowych oraz ochronę chorego przed innym zakażeniami z zewnątrz.

Ostra białaczka limfoblastyczna – występuje przeważnie u dzieci w wieku od 3 do 7 lat, ale zdarza się również u ludzi dorosłych. Komórki patologiczne wywodzą się z limfoblastów. Objawy podobne są do tych w przypadku ostrej białaczki szpikowej, ponadto występują powiększone węzły chłonne szyjne, karkowe i podszczękowe oraz powiększona śledziona. Wyniki leczenia u dzieci są zazwyczaj dobre. Znaczny procent przypadków kończy się zupełnym wyzdrowieniem.

Przewlekła białaczka szpikowa – dotyczy zwykle osób w średnim wieku. Niekontrolowany rozrost granulocytów ma miejsce nie tylko w pierwszym okresie dojrzewania, lecz na wszystkich jego etapach. Poza rozrostem granulocytów, dochodzić może do nadmiernego rozmnażania komórek wytwarzających płytki krwi oraz do zmian w budowie krwinek czerwonych. Objawy pojawiają się powoli. Chory jest osłabiony, nie może jeść, traci na wadze, występują u niego stany podgorączkowe, skarży się na bóle kości, odczuwa ból w lewym podżebrzu, co jest związane z powiększeniem śledziony.

Przewlekła białaczka limfatyczna – dotyczy najczęściej ludzi starszych po 60 roku życia, u których pojawia się duża liczba nieprawidłowych limfocytów, jest to najłagodniejsza z wszystkich chorób rozrostowych układu krwionośnego. Ilość leukocytów może sięgać do 100 000 w 1 mm2. Ok. 80% krwinek białych tworzy limfocyty. Podczas tej choroby spada odporność u chorego. Często zapada on na liczne zakażenia bakteryjne i wirusowe, ponieważ limfocyty nie są w stanie pełnić swojej funkcji obronnej organizmu. Chory ma powiększoną śledzionę, powiększone węzły chłonne szyjne, pachwowe i pachwinowe – są one niebolesne.