DZIEWANNA – LECZNICZA PANNA
Dziewanna wielokwiatowa znana jest wśród zielarzy również pod innymi nazwami np. dziewanna lekarska, dziewanna polna, dziewizna, kędzierzawica leśna, szabla, krotnica. Jest rośliną dwuletnią, zaliczana do rodziny roślin trędownikowatych. Pochodzi z północno-zachodniej Azji, rośnie w całej Europie, Ameryce Północnej i Środkowej oraz w Afryce Północnej.
Dziewanna znana była już w starożytności, w Polsce również popularna i używana w lecznictwie od niepamiętnych czasów. Dzisiaj możemy ją spotkać praktycznie wszędzie – nie jest ona wymagającą rośliną tzn. wyrośnie nawet na piaszczystych, jałowych glebach, nie są jej straszne również bardzo niskie temperatury. Uprawiana jest też na grządkach.
Dla celów leczniczych wykorzystuje się kwiaty, które pojawiają się dopiero w drugim roku od wysiania nasion. Kwiaty kwitną w lipcu i sierpniu. Każdy z kwiatów kwitnie tylko przez kilka godzin. Zrywa się wówczas korony kwiatowe, które są bardzo delikatne, dlatego zbiorów należy dokonywać ostrożnie.
Dziewanna zawiera w sobie mnóstwo składników odżywczych. Są to saponiny, związki śluzowe, flawonoidy, żywice, karotenoidy, olejki eteryczny, kumaryna, cukry. Wszystkie te związki wykazują działanie lecznicze. Dziewanna działa leczniczo przede wszystkim na układ oddechowy. Zalegający w nim śluz rozrzedza i ułatwia jego odksztuszanie. Leczy chore gardło, stany zapalne oskrzeli, suchy, męczący kaszel, działa łagodząco w przypadku ataków astmy. Warto wówczas pić napar z suszonych kwiatów dziewanny. Dużą łyżkę kwiatów zalewamy szklanką wrzącej wody. Napar pomaga również na kaszel, katar, chrypkę.
Dobroczynne działanie wykazuje dziewanna również na układ pokarmowy, w przypadku nieżytu żołądka i jelit, chorobach wątroby, biegunkach, kolkach jelitowych i wątrobowych. Ma właściwości dezynfekujące, zewnętrznie stosowana jest na rany, owrzodzenia i hemoroidy. Nalewki z kwiatów stosuje się doustnie lub do nacierania bolących stawów i kości.
Kwiaty dziewanny możemy parzyć z innymi ziołami np. z tymiankiem i podbiałem.