Błonnik - sanitariusz układu pokarmowego
fot. Autor Y uganov Konstantin
Błonnik jest budulcem roślinnych błon komórkowych. Nie zawiera w zasadzie żadnych wartości odżywczych, jednak pełni istotną rolę w zachowaniu naszego zdrowia. Błonnik w formie rozpuszczalnej występuje w warzywach, owocach, orzechach, mące owsianej. Dużą zawartość tego błonnikbłonnika zawiera babka płesznik. Błonnik rozpuszczalny w wodzie jest rozkładany przez bakterie w jelicie grubym. Błonnik nierozpuszczalny w wodzie, występujący przede wszystkim w zbożach i ziarnach, zbudowany jest z celulozy. Nie jest on trawiony, ponieważ organizm ludzki nie wytwarza enzymów, które mogłyby go rozłożyć na prostsze składniki.
Działanie błonnika:
- Ułatwia trawienie; produkty przemiany materii szybciej usuwane są z przewodu pokarmowego i w ten sposób toksyczne substancje powstałe wskutek trawienia nie zalegają zbyt długo w jelitach, co może powodować częściowo ponowne ich wchłanianie.
- Pobudza wydzielanie soków trawiennych trzustki, które rozkładają węglowodany.
- Reguluje poziom cukru we krwi. Zwalnia wchłanianie glukozy z krwi, chroniąc trzustkę przed nadmierną produkcją insuliny.
- Rozpuszczalny błonnik zmniejsza stężenie cholesterolu i związków tłuszczowych we krwi.
- Reguluje pracę jelit. Jest cennym pokarmem dla pożytecznych bakterii jelitowych. Polecany jest zarówno osobom cierpiącym na biegunki jak i zaparcia.
- Pomaga walczyć z nadwagą. Bardzo dobrze wchłania wodę, pęcznieje, wypełniając żołądek. Redukuje w ten sposób uczucie głodu.
- Wykazuje działanie antynowotworowe. Takie właściwości wykazują estrogeny roślinne zwane ligninami, które w dużych ilościach występują np. w siemieniu lnianym. Poza tym błonnik zabiera z jelit substancje rakotwórcze, które następnie są wydalane z organizmu.
Jak widać błonnik pełni istotną rolę w ochronie naszego zdrowia. Tymczasem wysoko przetworzona żywność pozbawiona jest błonnika. W mące białej brakuje takich składników jak: magnezu, cynku, manganu, selenu, chromu, witaminy E, nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dlatego tak bardzo ważną rzeczą jest wprowadzenie do codziennej diety produktów pełnoziarnistych. Dzienne spożycie błonnika powinno wynosić 18 g.
W jakich produktach znajdziemy błonnik?
- Produkty pełnoziarniste (płatki owsiane, kasza gryczana, żyto, proso, jęczmień, ryż brązowy, ryż dziki, komosa ryżowa).
- Rośliny strączkowe i inne warzywa.
- Owoce
- Kiełki zbóż i roślin strączkowych.
- Orzechy, siemię lniane i inne nasiona.
- Wodorosty morskie (są nie tylko cennym źródłem błonnika, ale również usuwają toksyny i metale ciężkie z organizmu).