Na czym polega reumatoidalne zapalenie stawów?

Na czym polega reumatoidalne zapalenie stawów? fot. wikimedia

Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba zwana również gośćcem przewlekłym, polegająca na powstawaniu w stawach stanów zapalnych, wynikających głównie z procesów autoimmunologicznych, podczas których organizm zaczyna atakować własne tkanki. W błonie maziowej stawów gromadzą się komórki zapalne, powodujące jej zgrubienie. W jamie stawowej  dochodzi do wysięku i powstania włóknistych zrostów. Nacieki zapalne atakują chrząstki, doprowadzając do ich wyniszczenia, a następnie przenikają do kości, tworząc na ich powierzchni nadżerki. Również leukocyty znajdujące się w wysięku reumatoidalnym produkują enzymy, trawiące białka i przyczyniające się do niszczenia stawów. Reumatoidalne zapalenie stawów najczęściej atakuje stawy palców i nadgarstków oraz stawy kolan, stóp, i stawy skokowych. Choroba dotyka dzieci, młodzież i osoby dorosłe. Wśród osób dorosłych najczęściej chorują kobiety.

Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów

Pierwszymi objawami są: ból stawów zarówno w ruchu jak i w spoczynku, obrzęk stawów, potliwość skóry, zaczerwienienie opuszków palców i kciuka, zwiotczenie mięśni dłoni, odchylenie IV i V palca. Chory zaczyna odczuwać poranną sztywność palców, przykurcze kolan, trudności w rozprostowaniu ręki czy zaciśniętej pięści. Charakterystycznym objawem są stany zapalne kaletek maziowych i pochewek ścięgnistych. Zdarza się gorączka lub stan podgorączkowy. Chorobie towarzyszy osłabienie, a nawet anemia.

Diagnostyka choroby reumatoidalnej

Podstawowym badaniem diagnostycznym w kierunku rozpoznania reumatoidalnego zapalenia stawów to:

• badanie krwi, z uwzględnieniem wyniku OB i CRP,
• wykonanie testów serologicznych, polegających na wychwyceniu we krwi czynnika reumatologicznego czyli białka odpornościowego, które atakuje inne białka odpornościowe w surowicy krwi. Testy to: odczyn Waalera-Rosego i odczyn lateksowy RA.
• prześwietlenie stawów i ocena stopnia ich uszkodzenia.
• inne badania pozwalające ocenić ogólny stan narządów wewnętrznych osoby chorej.

Formy leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów:

• Stosowanie leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych oraz leków specjalistycznych przyjmowanych przez dłuższy czas, hamujących układ odpornościowy i eliminujących stan zapalny. Konieczne jest przyjmowanie leków osłaniających błony śluzowe żołądka.
• Kinezyterapia czyli leczenie ruchem, mające na celu usprawnienie funkcjonowania stawów. Chory wykonuje zalecone przez lekarza ćwiczenia nawet kilka razy dziennie.
• Zabiegi fizykoterapeutyczne takie jak: masaże, kąpiele lecznicze, zabiegi cieplne, kompresy, bicze wodne, ćwiczenia w wodzie. Zabiegi te zapewniają utrzymanie ruchomości stawów, przeciwdziałają uszkodzeniu tkanek oraz zrastaniu stawów.
• Leczenie balneologiczne i uzdrowiskowe.
• Leczenie chirurgiczno-ortopedyczne. Wskazane jest w przypadku zagrożenia wystąpienia zniekształceń lub unieruchomienia stawów. W sytuacji zniszczenia stawu biodrowego stosuje się endoprotezę. Plastyka stawu ma na celu przywrócenie sprawności ruchowej. Rekonstrukcja stawów stopy lub nadgarstka odbywa się poprzez metodę przeszczepu chrząstki i innych tkanek lub zastosowanie implantów metalowych lub plastikowych.
• Leczenie dietą. Właściwe odżywianie przyczynia się do złagodzenia objawów choroby, a tym samym zmniejszenia ilości przyjmowanych leków. Zaleca się spożywanie produktów, zawierających witaminę E oraz kwasy omega-3. Zasadne w takich sytuacjach jest przyjmowanie suplementów, ponieważ ilość substancji odżywczych przyjmowanych z pożywieniem okazuje się często niewystarczająca. Niektóre produkty np. mleko lub produkty zbożowe mogą powodować zaostrzenie choroby, jednak zjawisko to nie dotyczy wszystkich chorych. Wskazana jest obserwacja reakcji organizmu na produkty żywnościowe. Niektóre mogą pomagać, inne szkodzić.
• Akupunktura skutecznie zwalcza ból i dodatkowo hamuje stan zapalny, prowadząc do niwelowania czynnika reumatoidalnego.
• Ziołolecznictwo. Medycyna chińska i tybetańska oferuje wiele produktów ziołowych, które skutecznie hamują rozwój choroby, jednak wymagane jest długotrwałe i systematyczne ich przyjmowanie.