Miażdżyca rozwija się powoli i przez długi okres czasu nie daje żadnych objawów. Pod wpływem pewnych czynników takich jak: nadciśnienie tętnicze, niedotlenienie, wysoki poziom cholesterolu we krwi, zakażenia bakteryjne i wirusowe, uszkodzenie ścian naczyń, dochodzi do odkładania na ścianach tętnic różnych substancji np. lipoprotein. Powstające zmiany narastają, a otoczone włóknami tkanki łącznej przekształcają się w blaszki miażdżycowe i złogi, wypełnione cholesterolem. Ściany tętnic stają się sztywne i utrudniają przepływ krwi. W dodatku, w miejscu powstania blaszek łatwo przyklejają się płytki krwi, przekształcając się w skrzepliny, które mogą doprowadzić do zamknięcia światła naczynia. Konsekwencje są bardzo poważne. Ograniczony przepływ krwi wywołuje dławicę piersiową, nadciśnienie krwi, bóle rąk i nóg, niewydolność nerek. Całkowite zatkanie światła tętnic wywołuje zakrzepicę, która często kończy się zgonem.
Miażdżyca najczęściej dotyka tętnice wieńcowe oraz tętnice szyjne, które zaopatrują mózg w krew. Istnieje przekonanie, że to poważne schorzenie występuje głównie u osób starszych. Jednak proces ten rozpoczyna się niekiedy u osób bardzo młodych i postępuje stopniowo, prowadząc w końcu do pierwszych objawów. Sposób odżywiania i styl życia są podstawowymi czynnikami wpływającymi na powstawanie miażdżycy. Spożywanie dużej ilości tłuszczów zwierzęcych, produktów wysoko przetworzonych, zawierających dużą ilość cholesterolu oraz słodyczy przyczyniają się do powstawania miażdżycy. Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Finlandia, Nowa Zelandia to kraje o wysokiej zachorowalności na miażdżycę. Choroba ta rzadko występuje w krajach dalekiego Wschodu i u Eskimosów, gdzie dieta obfituje w dużą ilość ryb i jest uboga w cholesterol i tłuszcze. Wśród krajów europejskich, w których miażdżyca jest rzadką chorobą są Włochy, Francja, Hiszpania i Grecja. Króluje tam dieta śródziemnomorska z rybami, owocami morza, warzywami, oliwą i czerwonym winem. Aktywność fizyczna jest drugim czynnikiem warunkującym zapobieganie miażdżycy. Mało aktywny tryb życia wywołuje otyłość, cukrzycę, zaburzenia w gospodarce tłuszczowej, a są to stany sprzyjające powstaniu miażdżycy.