znany lekarz
Zdrowie

Dlaczego witamina D3 jest tak ważna dla organizmu?

Dlaczego witamina D3 jest tak ważna dla organizmu? Dlaczego witamina D3 jest tak ważna dla organizmu? fot. mcconnmama Pixabay com

Witamina D3 pełni fundamentalną rolę w regulowaniu przemian wapnia i fosforu w organizmie. Może być pochodzenia endogennego - powstaje w skórze człowieka pod wpływem promieni ultrafioletowych. Jest jeszcze wówczas nieczynna, przemianom chemicznym ulega dopiero w wątrobie, następnie w nerkach. Może być również pochodzenia egzogennego - dostarczana jest bowiem z pokarmami. Pod wpływem działania kwasów żółciowych wchłaniana jest z układu pokarmowego. Ulega przemianom metabolicznym w wątrobie i nerkach i jako bardzo aktywny metabolit dostarczana jest przez krew na narządów wewnętrznych. Witamina D3 wpływa na wchłanianie wapnia i fosforu z układu pokarmowego oraz mineralizację kości.

Niedobór witaminy D3 u małych dzieci

Największe zapotrzebowanie na witaminę D3 istnieje w okresie wzrostu. Jej niedobór w okresie od 3 miesiąca do 2 roku życia powoduje u dzieci krzywicę. Już w okresie noworodkowym można stwierdzić niski poziom witaminy D3 z powodu jej niedoboru u matki w okresie ciąży. W klimacie, w którym żyjemy, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym dawka prowitaminy powstająca w skórze pod wpływem promieni słonecznych jest zwykle niewielka. Ponadto pokarm, które otrzymuje niemowlę jest najczęściej ubogi w witaminę D3. Do tego dochodzą infekcje i zakażenia, które sprzyjają niedoborom tej witaminy. Konsekwencje mogą być bardzo poważne. Może bowiem dojść do zaburzeń uwapnienia kości, zwłaszcza kości czaszki i kości długich.

Objawy krzywicy:

  1. Miękkość kości potylicy, uginające się pod uciskiem. Pocenie się potylicy.
  2. Powiększone, trudno zrastające się ciemiączko.
  3. Powiększenie obwodu czaszki, w której gromadzi się nieprawidłowa tkanka, przybieranie przez czaszkę kwadratowego kształtu.
  4. Zmniejszony obwód klatki piersiowej, zgrubienia w okolicy żeber, zniekształcenie klatki piersiowej w późniejszym okresie.
  5. Opóźnione wyrzynanie zębów, często w nieprawidłowej kolejności.
  6. Wygięcie kręgosłupa ku tyłowi w odcinku lędźwiowym.
  7. Wygięcie kości udowych na zewnątrz podczas chodzenia.
  8. Wiotkie mięśnie np. powłok brzusznych, brzuch wzdęty, rozlany.
  9. Koślawe, szpotawe kolana, kaczkowaty chód, wady postawy i zniekształcenia układu kostnego.

Czy krzywicę można leczyć?

Leczenie krzywicy u dzieci polega na podawaniu witaminy D w dawkach przewlekłych przez 6-8 tygodni lub jednorazowo dawkę uderzeniową. Pierwszym znakiem postępu w leczeniu krzywicy jest twardnienie kości potylicy. Zdarza się, że może dojść do samoistnego wyleczenia krzywicy poprzez częste wychodzenie z dzieckiem na słońce oraz dbanie o właściwą dietę. Zaleca się jednak stosowanie odpowiednich preparatów witaminy D3 od 3 tygodnia życia do 2 roku życia. W okresie jesienno-zimowym witaminę D3 podajemy dzieciom do piątego roku życia.

Przyczyny niedoboru witaminy D u osób dorosłych

Stany niedoboru witaminy D u osób dorosłych spowodowane są najczęściej niedostateczną syntezą witaminy D w skórze, niedostateczną jej podażą z pokarmami, zaburzeniami trawienia lub wchłaniania pokarmów oraz hamowaniem aktywności metabolitów przez niektóre leki np. przeciwpadaczkowe. Spadek witaminy D w organizmie może być spowodowany również przez niektóre choroby np. białkomocz typu nerczycowego lub schyłkową niewydolność nerek.

Niedobór witaminy D3 u osób dorosłych wywołuje osteoporozę czyli ubytek kości, rozmiękanie kości spowodowane niedostateczną ich mineralizacją, złamania, skrzywienia, bóle kostne i mięśniowe, osłabienie mięśni, zaburzenia układu nerwowego, spadek odporności, choroby autoimmunologiczne.

Dlaczego witamina D3 jest tak ważna dla naszego organizmu?

  1. Wpływa na mineralizację kości, chroni przed próchnicą.
  2. Działa mobilizująco na układ odpornościowy.
  3. Wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.
  4. Zapobiega powstawaniu komórek rakowych.
  5. Wzmacnia mięśnie
  6. Wywiera korzystny wpływ na układ nerwowy. Regeneruje neurony.
  7. Wpływa na prace układu hormonalno-enzymatycznego, regulującego objętość krążącej krwi oraz ilość jonów sodu i potasu.
  8. Pozytywnie wpływa na rozrodczość, hamuje rozrost endometrium
  9. Przyczynia się do regeneracji wątroby.

Dobowe zapotrzebowanie na witaminę D według Instytutu Żywności i Żywienia

  • niemowlęta: norma zalecana 20 µg, poziom bezpieczny 10 µg
  • dzieci (1-9 roku życia): 15 µg, poziom bezpieczny 10 µg
  • młodzież i osoby po 60 roku życia: 10 µg, poziom bezpieczny 5 µg

Źródła pokarmowe witaminy D: ryby (np. węgorz, łosoś, tuńczyk dorsz, śledź, sardynki, makrela), tran, wątroba, żółtko jaj, ser żółty.